Qarabağ Bəyannaməsi Türk dünyasının həmrəyliyini daha da gücləndirəcək
Məlumdur ki, ölkəmiz üçün əhəmiyyəti və vacibliyi ilə fərqlənən beynəlxalq
platformalardan biri də məhz Türk Dövlətləri Təşkilatıdır ki, Azərbaycan bu vaxta
qədər təşkilatın yaranması və fəaliyyətində hərtərəfli dəstək nümayiş
etdirib.Yeniləşən dünyamızda sülh, təhlükəsizlik, sabitlik, inkişaf və tərəqqi
ideyalarına sadiq olan türk dövlətlərinin tarixi nailiyyətlərini müasir çağırışlarla
uzlaşdıraraq xalqların daha yaxşı yaşamalarını təmin etmək, habelə yaranmış
geosiyasi vəziyyətdə türk dövlətlərinin daha dayanıqlı birliyini möhkəmləndirmək
Azərbaycanın milli maraqlarını əks etdirir.Bu gün artıq türk dövlətləri demək olar
ki, bütün sahələrdə dayanıqlı inkişafı xarakterizə edən əhəmiyyətli sənədlərini
hazırlamaqdadırlar. Xüsusilə, 2021-ci ildə qəbul edilən “Türk Dünyasına Baxış-
2040” sənədi qloballaşan dünyamızda baş verən dəyişikliklərə uyğunlaşmaq üçün
əsas yol xəritəsini təşkil edir. Burada prioritet istiqamətlərdən biri də türk
dövlətlərinin həm regional, həm də qlobal iqtisadiyyata təsirlərinin dayanıqlılığının
təmin olunması, eyni zamanda onların vəhdətinin yaradılmasını diktə edir.Bu
baxımdan, cari ilin 6 iyul tarixində Azərbaycan Respublikasının təşəbbüsü ilə
Şuşada Türk Dövlətləri Təşkilatının Dövlət başçılarının qeyri-rəsmi Zirvə
görüşünün keçirilməsi, görüşün yekununa dair Bəyannamənin imzalanması türk
dünyasının ürəyinin Qarabağla döyündüyünü nümayiş etdirdi. Prezident İlham
Əliyevin həmin Zirvə görüşündəki çıxışı Azərbaycan xalqının növbəti nailiyyəti
olmaqla, istəyimizi və gələcəyə baxışımızı bir daha özündə ehtiva etdi.Zirvə
görüşünün Qarabağın tacı, Azərbaycanın və regionun mədəni, ictimai-siyasi
həyatının mühüm mərkəzlərindən biri hesab olunan Şuşa şəhərində keçirilməsi
əlbəttə ki, təsadüfi deyildi. Belə ki, tolerant və multikuıtiral Azərbaycanın rəmzinə
çevrilən Şuşa 2021-ci ildə “Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı” elan olunmuşdur.
2022-ci ildə Şuşanın təməlinin qoyulmasının 270-ci ildönümü ilə əlaqədar həmin il
Azərbaycanda “Şuşa İli” elan edilmişdir. TÜRKSOY tərəfindən Şuşa şəhəri 2023-
cü il üçün “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı”, ICESCO tərəfindən isə 2024-cü
il üçün “İslam dünyasının mədəniyyət paytaxtı” elan olunmuşdur. Eyni zamanda
Azərbaycan və bütün türk dünyası üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən Şuşa
Bəyannaməsi də 2021-ci ildə məhz əyilməz ruhumuzun rəmzi olan Şuşa şəhərində
imzalanmışdı.
Prezident İlham Əliyevin türk xalqlarının ortaq etnik köklər, tarix, dil, mədəniyyət,
ənənə və dəyərlərə söykənən ailə olduğuna yönəlmiş dolğun və məzmunlu çıxışı
regional təhlükəsizlik, sabitliyin əldə olunmasında türk dövlətlərinin əhəmiyyətini
bir daha ortaya qoydu. Dövlət başçısının “XXI əsr Türk dünyasının inkişafı əsri
olmalıdır” sözləri, Onun uzaqgörən və hədəfli yanaşması qarşılıqlı hörmətə
əsaslanan əməkdaşlığın türkdilli dövlətlərin daha da möhkəmlənməsi,
təşkilatlanması, eləcə də qarşılarına qoyduğu bütün hədəflərə nail olunmasında ən
əsas yol olduğunu göstərməsindən ibarət idi.Prezident İlham Əliyev çıxışı zamanı
türk dövlətləri ilə Azərbaycanın dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin, eləcə də
əməkdaşlığının müsbət dinamika ilə inkişaf etdiyini diqqətə çatdırdı, eləcə də artan
əmtəə dövriyyəsinin həcminə xüsusi toxunaraq, görülən işlərin bütün ölkələrin
qarşılıqlı maraqlarına uyğun olduğunu bildirdi.
Cari ildə isə Azərbaycan özünün, o cümlədən türk dünyasının növbəti uğuruna
imza atacaq, BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər
Konfransının 29-cu sessiyası – COP29-a ev sahibliyi edəcəkdir. Prezident İlham
Əliyevin vurğuladığı kimi, “Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatında 4 il sədrliyi
dövründə əldə etdiyi təcrübədən istifadə edərək inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə
olan ölkələr arasında həmrəyliyin gücləndirilməsi, konsensusa nail olunması üçün
səylərini əsirgəməyəcək.”Bu istiqamətdə sözsüz ki, həm türk dünyası çərçivəsində,
həm də qlobal miqyasda beynəlxalq həmrəyliyin gücləndirilməsi qarşıda duran
əsas vəzifələrdəndir. Bu baxımdan, beş dövlət başçısı tərəfindən imzalanan,
özündə 31 bəndi əks etdirən “Türk Dövlətləri Təşkilatının qeyri-rəsmi Zirvə
görüşünün Qarabağ Bəyannaməsi” türk dünyasının həmrəyliyini daha da
möhkəmləndirməklə yanaşı, türk dövlətlərinin COP29-un işində yüksək səviyyədə
iştirak edərək, qlobal çağırışların müzakirələrində türk baxışını ortaya qoymaları
üçün imkan yaradacaqdır.
Emil Məmmədov,
YAP Göygöl rayon təşkilatı Aparatının məsləhətçisi