Tarixi köklərə və möhkəm təmələ əsaslanan Türkiyə–Azərbaycan birliyi sarsılmazdır
Regional təhlükəsizliyə, sülhə, müttəfiqliyə və əməkdaşlığın inkişafına
əsaslanan “Şuşa Bəyannaməsi”nin üç il öncə Azərbaycanın Milli Qurtuluş
Günündə işğaldan azad edilən Şuşada imzalanması iki ölkə arasında olan
dostluğun və qardaşlığın ən yüksək səviyyədə təqdimatı oldu. Bu təqdimat həm də
dünyaya Azərbaycan-Türkiyə birliyinin sarsılmaz və əbədi olduğunu göstərməklə,
iki qardaş ölkənin dünya miqyasında daha güclü mərkəzə və regionda söz sahibinə
çevrilməsini təmin etdi.
44 günlük Vətən müharibəsi zamanı qardaş Türkiyənin Azərbaycana güclü
siyasi və mənəvi dəstək verməsi, savaş dövrünün ilk günlərdən etibarən Türkiyə
Prezidentinin “Azərbaycan yalnız deyil, Türkiyə Azərbaycanın yanındadır” kimi
ardıcıl açıqlamalar verməsi əslində, bir çox ölkələr və beynəlxalq təşkilatlar üçün
ciddi bir mesaj idi.
“Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik
münasibətləri haqqında Şuşa Bəyannaməsi”nin imzalanması tarixi köklərə,
möhkəm təmələ əsaslanan Türkiyə–Azərbaycan birliyinin sarsılmaz olduğunu bir
daha göstərdi. Eyni zamanda, bu tarixi sənəd hər iki qardaş ölkənin ümumi
maraqlarının qorunmasında imkanların birləşdirilməsinin, regional və beynəlxalq
strateji məsələlərdə fəaliyyətin qarşılıqlı şəkildə əlaqələndirilməsinin bundan sonra
da diqqətdə saxlanılacağı əminliyi yaratdı. Buna görə də bəyannamə Türkiyə
Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan və dövlətimizin başçısı İlham Əliyev tərəfindən
“iki ölkə arasında əməkdaşlıq əlaqələrinin inkişaf etdirilməsinin yol xəritəsi” kimi
yüksək dəyərləndirildi. “Şuşa Bəyannaməsi”ndə Azərbaycan və Türkiyə arasındakı
ikitərəfli münasibətlərin daha da genişləndirilməsi perspektivləri diqqət
mərkəzində saxlanılaraq, siyasi, müdafiə, mədəni, humanitar, səhiyyə, təhsil,
sosial, gənclər, idman sahələrində imkan və potensiallarının birləşdirilməsi,
dərinləşdirilməsi xüsusi yer tutur. Eyni zamanda, bu sırada iqtisadi əməkdaşlığın
gücləndirilməsi, müştərək maraq daşıyan regional və beynəlxalq strateji
məsələlərdə fəaliyyətlərin qarşılıqlı şəkildə əlaqələndirilməsi də önəmli
vəzifələrdən biri kimi qarşıya qoyulmuşdur.
Şuşa Bəyannaməsində Türkiyə ilə Azərbaycanın dostluq və qardaşlıq
münasibətlərini daha da gücləndirmək, regionda sülhü və sabitliyi qorumaq,
möhkəmləndirmək məqsədi daşıyan bir sıra önəmli vəzifələr diqqət çəkir. Həmin
vəzifələr Vətən müharibəsindən sonra bölgədə yaranan yeni əməkdaşlıq
imkanlarını reallaşdırmaq istiqamətində önəmli addımlar atan iki qardaş ölkənin
sülhə, əmin-amanlığa sadiq qaldığını göstərməklə bərabər, Cənubi Qafqazı sülh
regionuna çevirmək məqsədi daşıdığından xəbər verir.
Bəyannamədə müdafiə sahəsində əməkdaşlıq və qarşılıqlı hərbi yardım
məsələləri də xüsusi diqqət çəkir. Başqa sözlə, sənəddə ordumuzun yeni çağırışlara
uyğun olaraq yenidən formalaşdırılması, modernləşdirilməsi və hərbi
təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsində mühüm önəm daşıyır. İki qardaş ölkənin
silahlı qüvvələrinin birlikdə fəaliyyət qabiliyyətinin artırılması, müasir
texnologiyalara əsaslanan silah və sursatların idarə olunması istiqamətində sıx
əməkdaşlığı da nəzərdə tutulur.
Tarixi sənəddə Azərbaycan və türk diasporları arasında əməkdaşlığın daha da
inkişaf etdirilməsi, milli iqtisadiyyatların və ixracın şaxələndirilməsi üzrə səylərin
artırılması, Cənub Qaz Dəhlizinin səmərəli şəkildə istifadəsi, Azərbaycan ilə
Türkiyəni birləşdirən Zəngəzur dəhlizinin açılması, regionda nəqliyyat-
kommunikasiya əlaqələrinin bərpası, beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinin inkişafının
təşviqi kimi aktual məsələlərin yer alması xüsusi önəm kəsb edir.
Bu bəyannamə iki xalqın tarix, soy-kök, din, dil, mədəniyyət birliyinə
söykəndiyini bir daha təsdiqləməklə yanaşı, ölkələrimiz arasında dostluq və
qardaşlığın nümunəvi xarakterindən xəbər verir. Prezident İlham Əliyevin
təbirincə desək, dünyanın heç bir yerində Azərbaycan-Türkiyə qardaşlıq
münasibətlərinin alternativi yoxdur və bu münasibət ümummilli lider Heydər
Əliyevin “Biz bir millət, iki dövlətik” fəlsəfəsinə uyğun olaraq inkişaf edir. Bu
gün hər iki ölkə xoş gündə də, dar gündə də bir-birinin yanındadır. Bu birlik həm
də düşmənlərə göz dağıdır. Artıq Azərbaycan-Türkiyə qardaşlıq münasibətləri tam
mənası ilə özünü sübut etmişdir. Üstəlik, bu prosesə digər türk dövlətləri də sürətlə
qoşulmaqda, siyasi, iqtisadi, mədəni əlaqələrimizdə birliyə, bərabərliyə doğru bir
axın müşahidə olunmaqdadır.
Monolit birliyin nəticəsidir ki, işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə bərpa və
quruculuq işlərinə start verilən ilk gündən dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin
“dost, qardaş ölkələr quruculuq proseslərdə də fəal iştirak edə bilərlər və onları
yanımızda görmək istəyirik” çağırışına qardaş münasibətinin nəticəsi olaraq,
hazırda Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun bərpası işində ən başlıca rolu Türkiyə
şirkətləri oynayırlar. Birgə reallaşdırılan enerji və nəqliyyat layihələri dövlətləri,
xalqları birləşdirir, əlaqələrin inkişafı fonunda çoxtərəfli əməkdaşlığa geniş
imkanlar açır.
Bu gün Azərbaycanla Türkiyə arasında əlaqələrin yüksək səviyyədə inkişafı
təkcə bu dövlətlərin deyil, həm də bütöv bir regionun ümumi tərəqqisinə, Cənubi
Qafqazda sabitliyin bərqərar olmasına mühüm töhfələr verir. Əminliklə deyə
bilərik ki, bu monolit birlik regionda sabitliyin, təhlükəsizliyin qarantıdır.
Vüqar İsayev,
Yeni Azərbaycan Partiyası Göygöl rayon təşkilatının sədri
