Yenidən dünyanın nəzər-diqqəti Şuşada
Ortaq dil, ortaq tarix və ortaq mədəniyyət kimi 3 əsas sütun üzərində qurulmuş Türk
Dövlətləri Təşkilatı ilk yarandığı zaman 4 üzv ölkəsi Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan və
Qırğızıstan olduğu halda bu gün artıq təşkilatda 5 üzv və 3 müşahidəçi türk dövləti var. Xüsusi
olaraq qeyd etməliyik ki, son illərdə Türk Dövlətləri Təşkilatı güc mərkəzinə çevrilməkdədir. Türk
Dövlətləri Təşkilatı bütün türk dövlətlərinin birliyini təmsil edir. Şuşada keçirilən bu tədbir eyni
zamanda Türk dünyasının birliyinə mühüm töhfə vermiş oldu. Eyni zamanda belə bir möhtəşəm
tədbirin işğaldan azad edilmiş Şuşada keçirilməsi bir daha dünyaya “Qarabağ Azərbaycandır!”
reallığının nümayişi oldu.
Tədbirdə Azərbaycanın xarici siyasətinin prioritet istiqamətini diqqətə çatdıran ölkə başçısı
bildirdi ki, Türk ölkələri ilə əlaqələrin genişləndirilməsi, Türk dünyasının və Türk Dövlətləri
Təşkilatının gücləndirilməsi Azərbaycanın xarici siyasətinin prioritet istiqamətidir. Türk
dünyasının birləşməsinə gəlincə ölkə rəhbəri qeyd etdi ki, Azərbaycan həmişə Türk dünyasının
sıx birləşməsi, onun siyasi, iqtisadi və hərbi qüdrətinin artması, qlobal arenada güc mərkəzinə
çevrilməsi naminə səylər göstərmişdir. Ölkə başçısının söylədiyi kimi, XXI əsr Türk dünyasının
inkişafı əsri olmalıdır. Xalqlarımızın ənənəvi dəyərlərə sadiqliyi və eyni etnik köklərə malik
olmaları ölkələrimizi sıx birləşdirir.
Hər bir azərbaycanlının qəlbində xüsusi yeri olan Şuşa tarixən mədəniyyət şəhəri kimi
tanınıb. Şuşanın tarixi-mədəni zənginliyi həm də bütün Türk mədəniyyətinin qədimliyi və
zənginliyi anlamında qəbul olunur. Birinci xanım Mehriban Əliyevanın təşəbbüsü və onun
rəhbərlik etdiyi Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə tarixi abidələrə ikinci həyat verilir. Arıq
Şuşada “Xarıbülbül” festivalları, Vaqif poeziya günləri, rəsm əsərlərinin sərgiləri və digər belə
mədəni tədbirlər uğurla baş tutub.Bu baxımdan Şuşada keçirilən bu Zirvə görüşü rəmzi məna
daşıyır. TDT-da Şuşanın mədəni həyatının dirçəldilməsinə böyük maraq göstərir. Xəbər verildiyi
kimi, Şuşa 2023-cü il üçün Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı elan edilib. Ötən il mayın 12-də
Şuşa şəhərində Mədəniyyət Nazirliyi və TÜRKSOY-un birgə təşkilatçılığı ilə “Şuşa - Türk
dünyasının mədəniyyət paytaxtı - 2023” ilinin rəsmi açılış mərasimi keçirilib. “Şuşa şəhərinin
2023-cü il üçün “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” elan edilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında”
Azərbaycan Prezidentinin 6 dekabr 2022-ci il tarixli Sərəncamına uyğun olaraq təşkil edilən
tədbirdə dövlət rəsmiləri, Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı - TÜRKSOY-a üzv ölkələrin
nümayəndə heyətləri, Türk Əməkdaşlıq Təşkilatlarının rəhbərləri və digər qonaqlar iştirak
ediblər.paytaxtı” elan olunmuşdur. Şuşa Bəyannaməsi də 2021-ci ildə məhz Şuşada
imzalanmışdır.
Xatırladaq ki, “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” layihəsinin əsası 2010-cu ildə Türkdilli
ölkə başçılarının İstanbul şəhərində keçirilən 10-cu sammitində qoyulub. Qərara əsasən, Türk
dünyasından hər il bir şəhər “mədəniyyət paytaxtı” elan edilir. Bu günə qədər Astana (2012,
Qazaxıstan), Əskişəhər (2013, Türkiyə), Kazan (2014, Tatarıstan - RF), Mərv (2015,
Türkmənistan), Şəki (2016, Azərbaycan), Türküstan (2017, Qazaxıstan), Kastamonu (2018,
Türkiyə), Oş (2019, Qırğızıstan), Xivə (2020, Özbəkistan) və Bursa (2022, Türkiyə) şəhərləri
“Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” olublar. Şuşa Türk dünyasından bu missiyanı yerinə
yetirən 11-ci şəhərdir.
Şuşada keçirilən Zirvə görüşünün digər mühüm məqamlarından biri isə dövlət başçıları
tərəfindən “Qarabağ Bəyannaməsi”nin imzalanması oldu. “Qarabağ Bəyannamısi” Türk
Dövlətləri Təşkilatının beynəlxalq nüfuzunu daha da gücləndirəcəkdir. Şuşada keçirilən Zirvə
görüşünün digər mühüm məqamlarından biri isə dövlət başçıları tərəfindən “Qarabağ
Bəyannaməsi”nin imzalanması oldu. “Qarabağ Bəyannaməsi” Türk Dövlətləri Təşkilatının
beynəlxalq nüfuzunu daha da gücləndirəcəkdir.
Yekun olaraq qeyd edək ki, bu sammit türk dünyasının mənəvi bağlantısı istiqamətində
növbəti ciddi addımdır. Doğrudur, indiyə qədər türk dövlətləri müxtəlif platformalarda əməkdaşlıq
edirdilər. Lakin bu Zirvə əməkdaşlığın da zirvəsidir və münasibətlərdə özünəməxsus yer
tutacaq.. Bu sammitdən sonra bölgəyə daha çox xarici investisiyanın cəlb edilməsinə şərait
yaranacaq. Şuşa Zirvə görüşü Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv dövlətlər arasında əməkdaşlıq
əlaqələrinin və inteqrasiyanın daha da gücləndirilməsi, həmin ölkələrlə bağlı vacib məsələlərin
müzakirəsi üçün mühüm platforma olacaq. Sammitdən ortaya çıxan mühüm bir mesaj da odur
ki, birgə səylərlə bütün Qarabağ gələcəkdə türk dünyasının əbədi dostluğunun həqiqi rəmzinə
çevriləcək İnanırıq ki, yüksələn xətlə inkişaf edən bu münasibətlər Azərbaycan xalqı ilə yanaşı
bütün türk xalqlarının rifahının yüksəldilməsinə xidmət etməklə regionumuzda sülh və sabitliyin
davamlı olmasına təkan verəcəkdir.
Mürsəlova Könül,
Xəzər rayonu, Ə.Quliyev adına 121 №li tam orta məktəbin müəllimi